Gedomesticeerde honden blijken gezichtsuitdrukkingen te herkennen.
Kwispelen, je schuin en onschuldig aankijken of juist grommen, we weten wat een hond bedoelt. Veel mensen begrijpen honden, in ieder geval de basissignalen. Dat is ook wel zo makkelijk. Hoe handig zou het zijn als honden onze mimiek herkennen! Vaak denken we dat we begrepen worden, maar blijkt het tegendeel waar.
Hoewel? Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat honden onze gemoedstoestand wel degelijk kunnen peilen. Er is onderzoek gedaan naar de mate waarin honden onderscheid kunnen maken tussen humane gezichtsuitdrukkingen. Kijk je blij? Kijk je boos?
Tip | Dierpraktijk Beest
Weet jij wanneer een hond kwispelt?
Kwispelen betekent niet altijd dat je hond blij is om je te zien. Kwispelen doen honden wanneer ze opgewonden zijn. Dus inderdaad opgewonden om jou te zien. Maar ook ook wanneer ze opgewonden zijn tijdens het spel, opgewonden omdat ze een kat zien lopen en die willen ‘opeten’. Of letterlijk ‘opgewonden’. Een teefje dat loops en kwispelt van opwinding, kwispelt niet omdat jij zo lekker ruikt, maar wel omdat de reu aan de overkant van de straat misschien een ‘vleugje vruchtbaarheid’ opsnuift. Geurverspreiding dus.
Kunnen honden emoties herkennen?
Biologe C. Müller en haar collega’s hebben elf honden (inderdaad, slechts 11) getest op hun vermogen om emoties te herkennen. Eerst zijn de honden getraind om onderscheid te maken tussen lachende en boze gezichten (op een touchscreen). Bij elke correcte aanduiding werden de honden beloond. Vervolgens konden de honden enkel de bovenste delen van het gezicht zien. Geen lach, geen boze trek om de mond, enkel de ogen. De honden bleken ook te reageren indien enkel het bovenste gedeelte van het menselijk gezicht werd vertoont. Ook emoties van wildvreemden werden goed ingeschat. Honden kunnen inderdaad onderscheid maken tussen lachrimpels, lachende ogen en een frons met boze ogen.
https://www.youtube.com/watch?v=peOUCKnrHZg.
Weetje | Dierpraktijk Beest
Honden die getraind werden om ‘boze’ emoties te herkennen deden dit ook foutloos. Ongeacht welk deel van het boze gezicht werd vertoond. Wel duurde de herkenningsfase langer. Honden blijken dus sneller een blij gezicht te herkennen dan een boos gezicht.
De Hond | Een Opportunist
Dit is uiteraard het geval bij de geteste honden, die aannemelijk vaker contact hebben gehad met blije mensen. En dus een positieve ervaring hebben met, en baat hebben bij, het herkennen van een positieve uitdrukking. “He, een blij gezicht! Ik heb iets goed gedaan, wellicht krijg ik een beloning…”. Dat leert iedere opportunist snel! Honden leven nauw met ons samen, volop kans dus om onderscheid te leren maken tussen ‘blij’ (=positief) en ‘boos’ (=negatief). Maar wat als er een ‘sample’ zou worden genomen in een ‘dieronvriendelijk’ land, waar honden hebben geleerd uit de buurt te blijven van boze, hondenhaters? Worden dan de boze gezichten eerder herkend?
Gezinshond | Werkhond
Volgens sommigen zijn honden daadwerkelijk geselecteerd op het vermogen om ‘ons te kunnen lezen’. Dit is goed voor te stellen bij de huishond, geselecteerd en gefokt om in een gezin te floreren. Deze honden zullen baat hebben bij het correct inschatten van onze emoties. Maar hoe zou het gesteld zijn met de hond die zelfstandig opereert? Bijvoorbeeld de schapenhond, die weinig contact heeft met verschillende mensen. Zou deze hond gezichtsuitdrukkingen net zo snel en makkelijk herkennen als een labrador uit familie Janssen?
Conclusie: honden kunnen daadwerkelijk emoties van de mens herkennen, ongeacht welk deel van het gezicht wordt vertoont. Maar wat nou als je lacht en dit niet echt meent?
Onze mening
Jouw hond heeft je feilloos door! Wij denken dat honden gemoedstoestand kunnen lezen. Ze voelen aan of je blij bent. Of boos, misschien zelfs agressief. En of je daar nou lief bij lacht of niet, dat maakt voor Woef niet uit. Maar wat nou als je botox hebt gebruikt…
Referentie: A.L.A. Barber, L. Huber, C.A. Müller, K. Schmitt. Dogs can discriminate emotional expressions of human faces. Current Biology; in press, corrected proof, available online 12 February 2015. http://www.sciencedirect.com/science/journal/aip/09609822 (accessed 2015-02-16).